İspanyol yazar Cervantes, 1547 yılında Akala de Henares’de dünyaya gelmiş ve 1616 yılında Madrid’de aramızdan ayrılmıştır. Cerrah bir babaya sahip olan Cervantes, ailesiyle Valladolid, Sevilla ve Madrid’e gitmek durumunda kaldığı için düzenli bir eğitim alamadı. 1569’da İtalya’ya giderek asker oldu. 1571 ‘de Türklere karşı İnebahtı Deniz Savaşı’nda mücadele ederken yaralanıp, sol elini kullanamaz hale geldi. İyileştiğinde Korfu, Navarin ve Tunus seferlerine dahil olup, 1575’te İspanya’ya dönerken, bindiği kadırga Marsilya açıklarında Türk korsanlarının saldırısına uğrayınca kardeşiyle birlikte Osmanlı‘ya tutsak düştü ve Cezayir’de köle olarak satıldı. Beş yıl içinde dört kez kaçmayı denediyse de her seferinde başarısız olup, 1580’de kefaleti ödenince serbest bırakıldı. 33 yaşında mesleksiz ve meteliksiz olarak İspanya’ya dönen Cervantes, birkaç komedi oyunu yazıp, oyunculuk yaptıysa da başarı sağlayamadı. 1584’te bir köylü kızıyla evlenip, 1585’te yayınladığı La Galatea adlı pastoral romanıyla da başarıyı yakalayamadı. 1589’da kilise eşyalarını kötüye kullanmaktan, 1592’de yasa dışı buğday satışından, 1602’de devlet tahvillerini emanet ettiği bir bankerin ortadan kaybolmasından ötürü üç kez tutuklanıp, 1605’te Valladolid’e giderek, Gaspar de Ezbelata adlı bir soylunun cesedi evinin kapısında bulunduğu için cinayetle suçlanarak tutuklandı; ama çok geçmeden suçsuzluğu su yüzüne çıktı. 1605’te Madrid’e yerleşerek baş yapıtı Don Kişot‘un (El ingenioso Hidalgo Don Quijote de la Mancha [Türkçe birkaç özeti yayınlandıktan sonra Becerikli Şövalye Manchalı Don Quijote] adıyla eksiksiz çevirisi iki cilt olarak basılmıştır) ilk bölümünü yayınladı ve büyük bir başarının ilk adımlarını yakaladı. Ardından peşpeşe yeni romanlar ve tiyatro oyunları yayınladı: Novelas Ejemplares (Örnek Öyküler, 1613), Viaje del Parnaso (Parnassos’a Yolculuk, 1614), Ocho Comedias y Ocho Entremeses Nuevos (Yeni Sekiz Komedi ve Yeni Sekiz Ara Oyun, 1615) Don Kişot un ikinci bölümü (1616), Los Trabajos de Persiles y Segismunda (Persiles ve Segismunda’nın İşleri, 1617), bunlardan yalnızca bazıları. Yapıtlarının en ünlüsü olan Don Kişot’un çıkış noktası ise şövalyelerin serüvenlerini anlatan kitapları tiye almaktır. Yazar, Don Kişot’a kahramanlığa bile yer kalmamış bir dünyada şövalyelere özgü serüvenlerle dolu bir ömür sürdürmek istemiş, ama, roman çok geçmeden gelişmiş ve Cervantes, bütün kişisel deneylerinden yararlanarak, gerilemenin başladığı dönemdeki İspanyol yaşantısının mizah ve hüzünlü bir alaycılık dolu tablosunu çizmiştir. Yalnız İspanya’da değil dünyanın her yanında yazara büyük ün kazandıran yapıtı, yüz yıllardır değerini korumaktadır. Daha az tanınmakla birlikte, Novelas Ejemplares (Örnek Öyküler) adındaki yapıtı da, Don Kişot kadar önemlidir. Cervantes, bu yapıtında İtalyan romanından yola çıkarak, gerek biçim, gerek atmosfer ve tipler bakımından kesinlikle İspanya’ya özgü yeni bir öykü türü üretmiştir. 2015 yılında Cervantes ve eşi Catalina de Salazar’a ait olduğu iddia edilen mezar yerleri Trinitarian Manastırında bulunmuştur.
Yorum Ekle